Γήρανση, υπογεννητικότητα, και η σχέση με το αναπτυξιακό έλλειμμα στο Λασίθι

Η γήρανση του πληθυσμού στο Λασίθι και η συνεχής μείωση των γεννήσεων αποτελούν ένα πολύπλοκο φαινόμενο που δεν μπορεί να αποδοθεί σε μεμονωμένες αιτίες.

Πρόκειται για ένα αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο υπογεννητικότητας. Οι χαμηλές γεννήσεις μειώνουν τον αριθμό των νέων, χωριά ερημώνουν, σχολεία κλείνουν, υπηρεσίες υποβαθμίζονται και η καθημερινότητα γίνεται πιο δύσκολη για όποιον σκέφτεται να δημιουργήσει οικογένεια.
Οσο περισσότερο συνεχίζεται αυτή η διαδικασία, τόσο πιο έντονα ενισχύει τις ίδιες τις αιτίες της, καθιστώντας τον κύκλο δύσκολο να σπάσει.

Στο Λασίθι η κατάσταση επιδεινώνεται από την έλλειψη βασικών δομών και υποδομών που σε άλλους νομούς της Κρήτης έχουν θετική επίδραση στη δημογραφική ανανέωση.
Η κατάρρευση του ΕΣΥ στον νομό περιορίζει την πρόσβαση σε αξιόπιστες υπηρεσίες υγείας, ιδιαίτερα σημαντικές για νέες οικογένειες.
Η απουσία πανεπιστημιακών και τεχνολογικών σχολών σημαίνει ότι οι νέοι που θέλουν να σπουδάσουν ή να αποκτήσουν δεξιότητες αναγκάζονται να φύγουν, ενώ η περιορισμένη οικονομική δραστηριότητα και η έλλειψη στρατηγικού αναπτυξιακού οράματος αφήνουν λίγα κίνητρα για επιστροφή ή παραμονή.

Το αναπτυξιακό έλλειμμα, η απομόνωση από πολιτιστικές και κοινωνικές ευκαιρίες, δημιουργούν ένα περιβάλλον που αποθαρρύνει τη δημιουργία οικογένειας.
Το Λασίθι, αντίθετα από άλλους νομούς, δεν διαθέτει τον συνδυασμό οικονομικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών παραμέτρων που κάνουν τη ζωή ελκυστική.
Η απουσία σχεδιασμένης πολιτικής, η υποβάθμιση υποδομών και η έλλειψη ενεργής διεκδίκησης πόρων ενισχύουν την αίσθηση στασιμότητας και εγκατάλειψης.

Η υπογεννητικότητα και η γήρανση, λοιπόν, δεν είναι απλώς συνέπεια ατομικών επιλογών ή μετανάστευσης. Είναι προϊόν συνολικής υστέρησης. Πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής, που έχει δημιουργήσει συνθήκες αποθαρρυντικές για τη νεολαία και την οικογένεια.
Η αντιμετώπισή της απαιτεί ολιστική στρατηγική, που θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών, την ενίσχυση οικονομικών και εκπαιδευτικών ευκαιριών, τη βελτίωση του συστήματος υγείας, και πάνω από όλα, ένα σαφές όραμα και ενεργό πολιτική διεκδίκηση για την ανανέωση και βιωσιμότητα του νομού.
Μόνο έτσι μπορεί να σπάσει ο φαύλος κύκλος υπογεννητικότητας και να διασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον για την κοινωνία του Λασιθίου.