Η γήρανση του πληθυσμού στο Λασίθι και η συνεχής μείωση των γεννήσεων αποτελούν ένα πολύπλοκο φαινόμενο που δεν μπορεί να αποδοθεί σε μεμονωμένες αιτίες.
Οσο περισσότερο συνεχίζεται αυτή η διαδικασία, τόσο πιο έντονα ενισχύει τις ίδιες τις αιτίες της, καθιστώντας τον κύκλο δύσκολο να σπάσει.
Η κατάρρευση του ΕΣΥ στον νομό περιορίζει την πρόσβαση σε αξιόπιστες υπηρεσίες υγείας, ιδιαίτερα σημαντικές για νέες οικογένειες.
Η απουσία πανεπιστημιακών και τεχνολογικών σχολών σημαίνει ότι οι νέοι που θέλουν να σπουδάσουν ή να αποκτήσουν δεξιότητες αναγκάζονται να φύγουν, ενώ η περιορισμένη οικονομική δραστηριότητα και η έλλειψη στρατηγικού αναπτυξιακού οράματος αφήνουν λίγα κίνητρα για επιστροφή ή παραμονή.
Το Λασίθι, αντίθετα από άλλους νομούς, δεν διαθέτει τον συνδυασμό οικονομικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών παραμέτρων που κάνουν τη ζωή ελκυστική.
Η απουσία σχεδιασμένης πολιτικής, η υποβάθμιση υποδομών και η έλλειψη ενεργής διεκδίκησης πόρων ενισχύουν την αίσθηση στασιμότητας και εγκατάλειψης.
Η αντιμετώπισή της απαιτεί ολιστική στρατηγική, που θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών, την ενίσχυση οικονομικών και εκπαιδευτικών ευκαιριών, τη βελτίωση του συστήματος υγείας, και πάνω από όλα, ένα σαφές όραμα και ενεργό πολιτική διεκδίκηση για την ανανέωση και βιωσιμότητα του νομού.
Μόνο έτσι μπορεί να σπάσει ο φαύλος κύκλος υπογεννητικότητας και να διασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον για την κοινωνία του Λασιθίου.